Identiteit
Wie ben ik?
Als je nieuwe mensen ontmoet, is meestal één van de eerste vragen: wat doe je? Werk bepaalt voor een groot deel je identiteit: je bent verpleegkundige, timmerman, bakker. Maar wat als je dat werk niet meer kunt doen? Bij de Koffietafels die ik als ervaringsdeskundige begeleid voor Samen Veerkrachtig kom ik elke keer mensen tegen die niet meer zijn wie ze waren. Hun arbeidsbeperking dwingt ze een nieuwe ‘ik’ te vinden.
Hendrik was 16 jaar toen hij als timmerman begon in de bouw. Hij werkte zich op tot meewerkend voorman. Na een bedrijfsongeval moest hij ziek naar huis en daar begon zijn traject om zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. Want ziek zijn, dat kan niet in de bouw. Tijdens de twee jaar die hij in de ziektewet zat heeft hij alles geprobeerd om terug te komen. Keer op keer viel hij na een paar weken aangepast werk uit en lag hij weer plat. Zijn frustratie groeide, hij werd steeds ongelukkiger. Ook thuis was het moeilijk. Hoewel zijn vrouw zei dat hij rustig aan kon doen en aan zichzelf moest denken, vond hij op de bank liggen verschrikkelijk. Hendrik zag hoe zij naast haar werk het huishouden draaide, terwijl hij de hele dag thuis was. Toch kon hij zelfs daar niet aan bijdragen.
Nietsnut
Pasgeleden heeft Hendrik zijn WIA-beschikking ontvangen: hij is voor 80-100% afgekeurd voor het werk dat hij voorheen deed. Met andere woorden, hij is geen meewerkend voorman meer, geen timmerman en ook thuis kan hij niet helpen om zijn werkende vrouw te ontlasten. Hoe kan hij dan toch met zijn vrouw op de markt rondlopen? Hij hoort het de buren al denken. (‘Zie je wel, hij mankeert niets, lekker makkelijk om het hele jaar vakantie betaald vakantie te vieren.’) Van een hardwerkende timmerman, een gezellige collega, een vriend met gouden handen die altijd kwam helpen is hij voor zijn gevoel veranderd in een nietsnut en een profiterende thuiszitter.
Leren accepteren
De tijd breekt aan dat hij moet leren aanvaarden dat hij bepaalde dingen nooit meer kan. Werken in de bouw is voorgoed voorbij. Wanneer hij een klusje voor iemand doet, heeft hij daar dagen, zo niet weken, last van. Het duurt lang voordat je hoofd accepteert dat je lijf beperkingen heeft. Want het hoofd wil maar één ding: zo snel mogelijk weer aan het werk. Pas wanneer hoofd en lijf zich bewust zijn van de beperkingen ontstaat ruimte om naar nieuwe mogelijkheden te kijken. Of, zoals een deelnemer van een Koffietafel zei: ‘Je moet eerst vrienden worden met je nieuwe zelf.’
Voor meer informatie over Samen Veerkrachtig zie www.samenveerkrachtig.nl
Wil je weten wat een Koffietafel is, bekijk dan eens deze korte video: https://bit.ly/2Pxa3y0
Hoe waar dit verhaal, de koude rillingen krijg ik er van. Herken zoveel zaken waar ik ook tegen aan loop. Je wilt werken, maar het lukt niet meer. Je wilt zo graag dat je jezelf voorbij loopt, maar dat is niet belangrijk. Hoe hard je lijf ook schreeuwt om te stoppen je kunt het toch altijd proberen?? Mislukking op mislukking volgt totdat je het wel moet opgeven. Dat is slikken en moeilijk te accepteren. Ik kan nog een paar uur werken en doe dat dan ook. Schoonmaken op een rustige afdeling met ruimte om te gaan zitten. Voel me schuldig tegenover mijn collega’s, maar die maken er geen probleem van. Die deelnemer van de koffietafel heeft helemaal gelijk. Je moet eerst vrienden worden met je nieuwe zelf.
Ik hoop met mijn verhalen herkenbaarheid en daardoor troost te bieden. Misschien heb je iets aan de rouwcurve die ik onder het kopje Samen Veerkrachtig heb geplaatst. We moeten die helaas allemaal doorlopen zodat de beperkingen duidelijk zijn om weer nieuwe mogelijkheden te ontdekken. Heel veel sterkte en succes tijdens jouw zoektocht.